ÇÖMLEKÇİLİĞİN YÖRESEL TERİMLER SÖZLÜĞÜ

[sonuç] [içindekiler] [kaynaklar]


Alacalı Renkli astarlarla akıtma tekniği (Kınık köyü)
Alı Çömlekçilikte kullanılan toprak (Günkırı köyü)
Altlık (Alişar köyü)
Arapbaşı Orta büyüklükte bir güveç boyutu (Gökeyüp köyü)
Aşıboyası Demiroksit
Aş testisi Tarlaya giderken içine yemek konan kab (Gökeyüp köyü)
Ayıbacağı Çarkla mil arasında kullanılan demirden yapılmış parça
(Avanos ilçesi)
Avusku Çok ince taneli süzülmüş kırmızı kil (Günkırı köyü)
Bakır tuvaliyle Bakırcıların bakırı biçimlendirmek için döverken oluşan toz.
Tozun aslı bakır oksittir (CuO2). (Çanakkale)
Bardak Emzikli Testi (Akçaova bucağı)
Beze Çarkta işlenen kil topağı (Sivaslı bucağı)
Bizyenek Çömlekçi tezgahı (Burgudere köyü)
Bocuk Testi (Kınık köyü)
Boduk Testi (Kınık köyü)
Boyak Çok ince taneli kırmızı süzülmüş kil, astar (Uslu köyü)
Boyunlama Güvecin ağız kısmının yapılması (Küçüksu köyü)
Böbrek taş Perdahlamada kullanılan böbrek biçimi taş (Subaşı köyü)
Caba Güveç (Küçüksu köyü)
Caba tekeri Caba yapılırken altına konan tahta altlık (Küçüksu köyü)
Carut Demirden yapılmış dip alma aleti (Diyarbakır)
Cere Testi (Güney Anadolu Yöresi)
Çerze İçi içbükey kabartmalı çanak (Uslu köyü)
Çırpıcak (Küçüksu köyü)
Çop Ucuna çaput bağlı sopa (Alişar köyü)
Darik Çeki Tahtası (Günkırı köyü)
Dışlamak Toprak Kaptan suyun sızması (Bitlis Yöresi)
Dibek (Alişar köyü)
Dipyazma Güvecin Dip kısmının yapılışı (Sorkun köyü)
Dobay kısmı Çorum
Dönek Çark işlevini gören, kilden yapılmış, altı sivri tabak
(Gökeyüp köyü)
Döner Mili olan yataksız çark (Küçüksu köyü)
Dönerçe Çark işlevini gören, kilden yapılmış altı sivri tabak
(Sorkun köyü)
Dörtkulplu Dört kulpu olan en büyük güveç boyutu (Gökeyüp köyü)
Dudak çekme (Dölek köyü)
Duvak Kapak yapımı (Uslu köyü)
Dürk Yataksız Çark (Demiryurt köyü)
Düzen tutmadı Güvecin çatlaması (Küçüksu köyü)
Düzmek Güvecin yapımı (Uslu köyü)
El güveci Bir güveç boyutu (Gökeyüp köyü)
Ekmek Sacı Ekmek pişirmek için tepsi (Gökeyüp köyü)
Gadusk Sürahi (Bitlis yöresi)
Geza Güveç (Burgudere köyü)
Gogoç Güveç yüzeylerinin parlatılmasına yarayan yuvarlak taş
(Dölek köyü)
Gogoçlamak Perdahlamak, parlatmak (Dölek köyü)
Gor kırmızı, talk görünümde, parıldayan, sabunumsu, sertçe bir toprak
(Burgudere köyü)
Götdövme Güvecin alt kısmının yapılması (Gökeyüp köyü)
Güdür kısmı Küpün üst kısmı (Akköy)
Halaş Talklı astar (Çanaklı köyü)
Halkalama Güvecin kil bantlarla yapılışı (Sorkun köyü)
Hasıllamak Yoğurmak (Erzurum yöresi)
Hatırcak (Koşapınar köyü)
Hereklenmek Asınmak (Erzurum yöresi)
Hırdak Çeki tahtası (Gaziantep, Güney Anadolu yöresi)
Hot, hotlu, hotsuz (Dölek köyü)
Höllük Güveç yapımında kullanılan kil (Peri ilçesi)
Ipık Testi (Çanaklı köyü)
İşlik Atölye (Avanos ilçesi)
Kalıp Güveç yapılırken altlık olarak kullanılan, kilden yapılmış altı sivri tabak
(Uslu köyü)
Kaldırma Güvecin gövdesinin yükseltilmesi (Sorkun köyü)
Kap pişireceği yeri Güveçlerin pişirildiği yer (Gökeyüp köyü)
Kapırcak (Küçüksu köyü)
Karınlama (Küçüksu köyü)
Karkaf Çeki tahtası (Diyarbakır)
Kazıağacı Çeki tahtası (Akçaova bucağı ?)
Kayık Güveç yapımında kullanılan beyaz kil (Küçüksu köyü)
Kazıyacak Bir teneke parçası (Gökeyüp köyü, Alişar köyü)
Kenes Güveç yapılırken kullanılan tahta altlık (Erzurum yöresi)
Keşkeş Yassı çömlek (Çorum)
Kırkazımak Güveçlerin yüzeylerinin deri sertliğindeyken kazıyacakla düzeltilmesi
(Gökeyüp köyü)
Kılınç Biçimlendirmede kullanılan kısa ok biçimindeki tahta parçası
(Gökeyüp köyü)
Kıyı Biçimlendirmede kullanılacak kil bandları (Gökeyüp köyü)
Kıyı Yuvarlama Kıyıların iki elde yuvarlanması (Gökeyüp köyü)
Kokuman İki kulplu testi (Akçaova bucağı Bodrum ilçesi)
Korutezen Kap yaşken içine çizgiler yapılmış çanak (Tokat ?)
Kup kısmı Küpün en üst kısmı (Çorum)
Kunt Çarkta işlenecek kil topağı (Çorum)
Küllük Güveçlerin pişirildiği yer (Sorkun köyü)
Lüle Biçimlendirmede kullanılan (Alişar köyü)
Memeli kulp (Küçüksu köyü)
Mengele Güveç yapımında kullanılan Mika (Gökeyüp köyü)
Mercilek Ortadan kesik boru biçiminde teneke parçası (Burgudere köyü)
Metin Çarkta işlenmeye hazırlanmış toprak (Diyarbakır)
Mikri Küçük bir güveç boyutu (Gökeyüp köyü)
Muhbat Biçimlendirmede kullanılan tahta parçası (Subaşı köyü)
Nefeslik Ünye
Ocak Çömlekçi fırını (Akköy, Çanaklı)
Olgunlaştırma Kapların pişirilmesi (Bodrum ilçesi)
Ortacı Çarkta oturan ustanın yardımcısı (Tokat, Sille, Turgutlu)
Purutçu çömlekçilik yapan (Koşapinar köyü)
Samut Sağır ve dilsiz
Savul Küçük testi boyutu
Şapka Baca tepesi (Çorum yöresi)
Sel Kırmızı fakat özsüz bir toprak (Günkırı köyü)
Şılak Pişirimde parlaklık (Gökeyüp köyü)
Sılama Güveçlerin astarlanması (Sorkun köyü)
Sıvama Küpün bantlarla yapılışı (Zıramba köyü)
Sıvıyacak Biçimlendirmede kullanılan tahta parçası (Uslu köyü, Küçüksu köyü)
Şirlek İki kulplu çömlek et pişirmek için (Çanaklı köyü)
Şurt (Koşapınar köyü)
Sürü Astar için ince taneli kırmızı kil (Küçüksu köyü)
Sur Kırmızı kil (Burgudere köyü)
Süvmek Kil bantların pekiştirilmesi (Gökeyüp köyü)
Süzgeç Elek (Gökeyüp köyü)
Talaş Biçimlendirmede kullanılan tahta parçası (Burgudere köyü)
Tandır (Koşapınar köyü)
Taslak Güvecin bitmemiş durumu (Dölek köyü)
Tarak Çeki tahtası
Tava Güveç (Akçaova bucağı)
Tavlanmak Çarkta çekilmiş parçaların deri sertliğine gelmesi (Çanaklı köyü )
Tepelik Baca üstü (Mustafakemalpaşa ilçesi)
Tepinmek Kapların güneşte iyice kuruması (Gökeyüp köyü)
Tepsi Güveci Tepsi biçiminde güveç (Gökeyüp köyü)
Topaç Çarkta kullanılmak üzere hazırlanmış kil (Kınık köyü)
Uhur Kırmızı kil (Akçaova bucağı)
Uhal Maşrapa (Van yöresi ?)
Ulak kısmı Çorum yöresi
Üğünmek Aşınmak
Ülük Emzik (Çanaklı köyü)
Ülüklü Emzikli (Çanaklı köyü)
Payım Çeki tahtası (Çorum yöresi)
Puçula Çeki tahtası (Kınık köyü)
Yanış Güvecin kenarı (Sorkun köyü)
Yanışlama Güvecin kenarının yapılması (Sorkun köyü)
Yanlık Yayıkta kontrol deliği (Subaşı köyü)
Yarım cere Küçük boy testi (Van yöresi ?)
Yatırmak Kili dinlenmeye bırakmak (Zıramba köyü)
Yunuk Çeki Tahtası (Kızılhisar bucağı)


Not:
Orijinal tezde olmayan terimler mor renkte eklendi.
Tezde bulunmadığı terimler şöyle işaretlendi.

[sonuç] [içindekiler] [kaynaklar]