6. Tezgah türü

AKÇAOVA BUCAĞI (Aydın)

Aydın ilinin Çine ilçesine bağlı Akçaova bucağında sayılan 50-60'a varan çömlekçi ustaları bulunmaktadır. Bu ustalar daha çok testi, bardak adını verdikleri emzikli testi ve tava adını verdikleri güveç yapımıyla ilgilenmektedirler. Türkiye ölçülerine göre altıncı tür tezgâhın ve dördüncü tür fırının girdiği yerlerdeki çömlekçiliği gelişmiş çömlekçilik diye tanımladığımıza göre Akçaovalılar'ın hala güveç yapımıyla ilgilenmeleri şaşırtıcıdır. Anadolu'da bu tür atölyelerin pek azında güveç yapılmaktadır. Güveç yapımını sürdürmelerine neden olarak Akçaovalılar'ın kullandıkları toprağın buna çok elverişli olması gösterilebilir.

116 Akçaova'da bir çömlekçi fırını

Akçaovalılar, "Akçaova toprağı" dedikleri gri renkli, çok kumlu bir toprakla uhur adını verdikleri kırmızı bir toprağı 10/2 oranında karıştırarak kullanmaktadırlar. Burada bir çömlekçi ustası günde 60 kadar güveç yapabilmektedir. Bu durumda Sorkunlu ve Gökeyüplü kadınların gerektiğinde günde, gelişmemiş bir çark üzerinde 100'e yakın güveci nasıl çıkardıklarına şaşmamak elde değildir.

Yapılan güveçlerin içleri, ikinci bir pişirimde boraks ve kullandıkları kil karışımından oluşan bir sırla sırlanmaktadır. Pişirim 5-6 saat süreyle odun ateşinde, fırında yapılmaktadır. Burada yapılan ürünlerin para karşılığı satışının yanında takas yöntemi de geçerliliğini sürdürmektedir. Akçaovalılar örneğin, bir güveç dolusu inciri iki testiyle değiştirmektedirler.

117 Akçaova'da sevkedilmeyi bekleyen çömlekçi ürünleri	118 Akçaovalı bir usta
119 Akçaova'da yapılan işlerin Çine pazarında satışı

[geri] [içindekiler] [ileri]

Not:
Bu araştırma Güngör Güner tarafindan 1972-77 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. O nedenle sayısal ve diğer veriler, o günün koşullarını yansıtmaktadır.