6. Tezgah türü

ÇANAKLI / ÇANAKÇILAR KÖYÜ (Burdur)

(Eski adıyla Mamak)

[geri] [içindekiler] [ileri]

133 Küpün üst kısmının bant usulüyle ve çarkın yardımıyla oluşturulması

Biçimlendirmede kullanılan çeki tahtaları:

	kazı ağacı
	Ülüklü ıpığın ülüğünü biçimlenlirmekte kullanılan "ülük ağacı"

Burdur'un Çanaklı köyünde 30-35 kadar çömlekçi ustası bulunmasına karşın köyün ortaklaşa kullandığı 400-500 testi alabilecek ancak beş fırını (ocağı) bulunmaktadır.

Kullanılan kil, köye yarım saat uzaklıktaki bir tepeden getirilmektedir. Yapılan işlerde ağırlık küp, ıpık denen testi ülüklü ıpık denen emzikli testiye verilmekle birlikte az sayıda da olsa saksı, güveç gibi kapkacakta yapılmaktadır.

Küplerin biçimlendirmesi iki aşamada gerçekleştirmektedir: küplerin alt kısımları önce 1/3 oranında bir yüksekliğe dek çekilip bırakılmakta, bu kısımları kendilerini yeterince çekince, (tavlanınca) yeniden çarkın üzerine alınarak bant usulüyle ve çark yardımıyla üstlerinin biçimlendirilmesi tamamlanmaktadır. Pişirimden önce yapılan işlerin üzerine halaş adı verilen sulandırılmış talkla süslemeler yapılmaktadır. Fırında odun ateşiyle 24 saat süreyle pişirildikten sonra işler, öküz boynuzuyla vurularak çatlak olup olmadıkları kontrol edilmektedir. Doğaldır ki çıkan bu sesten işlerin çatlak olup olmadığını saptayabilmek için uzmanlaşmış bir kulak gerekmektedir. Daha sonrada küplerin içi reçinelenmektedir.

135 ıpıkları halasla süsleyen bir nine	134 Çanaklı'da yapılan işlemen örnekler: çiçek saksısı; tek kulplu ıpık; tahtadan yağlık; sütlük; çift kulplu ıpık; et pişirmekte kullanılan şirlek